Con trai bà Nguyễn Thị Chúc, ở Khu Lăng Cẩm, phường Gia Cẩm, Việt Trì, Phú Thọ hỏi: Mẹ tôi bị mắc bệnh tâm thần, giờ tôi muốn làm thủ tục nhận lương hưu của mẹ tôi qua tài khoản cá nhân của tôi thì làm thế nào?

Theo Điều 58 của Bộ luật dân sự năm 2015 thì người giám hộ của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự có các quyền sau đây: Sử dụng tài sản của người được giám hộ để chăm sóc, chi dùng cho những nhu cầu thiết yếu của người được giám hộ; được thanh toán các chi phí hợp lý cho việc quản lý tài sản của người được giám hộ; đại diện cho người được giám hộ trong việc xác lập, thực hiện giao dịch dân sự và thực hiện các quyền khác theo quy định của pháp luật nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

Ảnh: Người dân làm thủ tục ủy quyền nhận lương hưu qua tài khoản cá nhân tại UBND Phường Gia Cẩm

Điều 22, 23 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định người mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi như sau:

Người mất năng lực hành vi dân sự: Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần. Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định huỷ bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.

Tại điều 46 Bộ luật Dân sự năm 2015 cũng quy định nội dung liên quan đến việc giám hộ đối với người mất năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi như: Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được UBND cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc được quy định tại Khoản 2 Điều 48 của Bộ luật để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Trường hợp giám hộ cho người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì phải được sự đồng ý của người đó nếu họ có năng lực thể hiện ý chí của mình tại thời điểm yêu cầu. Việc giám hộ phải được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về hộ tịch.

Như vậy, đối chiếu với quy định trên thì ông liên hệ với Tòa án để tiến hành các thủ tục cần thiết. Sau khi có quyết định về việc người có lương hưu là người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi và việc chỉ định người giám hộ để thực hiện việc lĩnh thay lương hưu thì ông liên hệ với cơ quan BHXH để làm thủ tục nhận thay lương hưu của mẹ ông qua tài khoản cá nhân của ông.